ประเทศโซนสีน้ำเงิน: ผู้คนที่สุขภาพดีที่สุดในโลกอาศัยอยู่ที่ไหน

โซนสีน้ำเงินคืออะไร

โซนสีน้ำเงิน คือ ภูมิภาคที่กระจายอยู่ในทั้งสี่ทวีปที่มีพลเมืองที่มีอายุขัยเฉลี่ยสูงกว่าที่อื่นในโลก ประกอบด้วย ความหนาแน่นของผู้ที่มีอายุหนึ่งร้อยปีขึ้นไป และพลเมืองที่มีอายุมากกว่า 100 ปี

คำจำกัดความตามความเชื่อนี้ได้รับการเผยแพร่จากนักสำรวจ National Geographic และนักเขียนนาม Dan Buettner ในปี 2004 ที่ได้จัดตำแหน่ง “โซนสีน้ำเงิน” ห้าพิกัดไว้ในหนังสือของเขาที่ชื่อว่า The Blue Zones: Lessons for Living Longer from the People Who've Lived the Longest

สิ่งที่น่าสนใจ คือ การวิจัยที่จัดทำโดย National Institute of Health พบว่าพันธุกรรมีบทบาทเพียง 20-30% เท่านั้นต่อการมีอายุยืน

มีกี่พิกัดที่จัดอยู่ในโซนสีน้ำเงิน

มีโซนสีน้ำเงินทั้งหมดห้าแห่งทั่วโลก ได้แก่:

• โอกินาวา ญี่ปุ่น
• อิคาเรีย กรีซ
• โลมาลินดา มลรัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา
• ซาร์ดิเนีย อิตาลี
• นิโคยา คอสตาริกา

คำว่า “โซนสีน้ำเงิน (blue zones)” ได้รับการเผยแพร่โดย Buettner และเพื่อนร่วมงานของเขาที่ได้ใช้ปากกาสีน้ำเงินวงกลมบนพิกัดของแผนที่โลกที่มีประชากรอายุยืน

สิ่งที่น่าสนใจ คือ การวิจัยที่จัดทำโดย National Institute of Health พบว่าพันธุกรรมีบทบาทเพียง 20-30% เท่านั้นต่อการมีอายุยืน

ทีมงานของ Buettner ได้พบหลายปัจจัยที่ส่งผลให้คนมีอายุยืนยาว ได้แก่ อาหาร (ที่ได้จากพืชส่วนใหญ่) การออกกำลังกายเป็นประจำ การรักษาความสัมพันธ์ทางสังคมที่แข็งแกร่ง การมีเป้าหมาย และการจัดการกับความเครียดได้สำเร็จ

Buettner ได้สรุปว่า กุญแจสำคัญในการมีอายุยืนไม่ได้หมายถึงการหลีกเลี่ยงความตายเท่านั้น แต่ยังประกอบด้วยได้การเรียนรู้ที่จะใช้ชีวิตอย่างดี

ประเทศไหนที่มีสุขภาพดีที่สุดในโลก

ประเทศที่มีสุขภาพดีที่สุดในโลกได้แก่ สเปน จากข้อมูลของ Bloomberg Global Health Index ในปี 2019 Bloomberg ได้จัดอันดับประเทศที่สุขภาพดีที่สุดทั่วโลกโดยพิจารณาจากความเสี่ยงทางสุขภาพ (อาทิเช่น การสูบบุหรี่ และโรคอ้วน) น้ำสะอาดที่เข้าถึงได้ อายุขัย ภาวะขาดสารอาหาร และสาเหตุการเสียชีวิต

รัฐไหนที่ผู้คนอายุยืนที่สุด

ฮาวายคือรัฐที่ประชากรอายุยืนที่สุด ด้วยการทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ การใช้ชีวิตที่เรียบง่ายท่ามกลางท้องทะเล และการเข้าถึงระบบสาธารณสุขที่ยอดเยี่ยม จากการศึกษาในปี 2022 โดย Commonwealth Fund ฮาวายได้รับการจัดอันดับสูงสุดในด้าน จากทั้งหมดห้าสิบรัฐของอเมริกา

9 คุณลักษณะที่พบทั่วไปในโซนสีน้ำเงิน มีอะไรบ้าง

ถึงแม้ว่าจะมีความต่างทางวัฒนธรรม แต่ทั้งห้าโซนสีน้ำเงินมีลักษณะการใช้ชีวิตที่คล้ายคลึงกันที่ส่งผลต่อการมีอายุยืน

ต่อไปนี้ คือ เก้าคุณลักษณะที่ Dan Buettner และทีมนักวิจัยพบ หรือที่เรียกว่า “Power 9”:

1. กิจกรรมทางกายภาพ: 

การเคลื่อนไหวร่างกายตามธรรมชาติเป็นส่วนหนึ่งของการใช้ชีวิตในโซนสีน้ำเงิน แทนการออกกำลังกายที่อาจสร้างความกดดันอย่างการยกน้ำหนัก หรือวิ่งมาราธอน แต่ผู้คนในประเทศเหล่านี้ทำกิจกรรมง่ายๆ อาทิเช่น การเดิน ทำสวน และการทำงานเบาๆ

2. เป้าหมาย: 

การมีเป้าหมายที่ชัดเจนในชีวิตเป็นการสร้างแรงจูงใจและแนวทางการใช้ชีวิต ชาวโอกินาวาเรียกว่า “ikigai” แปลว่า ทำไมเราต้องตื่นในตอนเช้า

3. การลดความเครียด: 

อาการอักเสบเรื้อรังสัมพันธ์กับโรคตามวัย สามารถลดได้จากการลดความเครียดในแต่ละวัน หาเวลาผ่อนคลาย และใช้ชีวิตที่ช้าลง

4. บริโภคพลังงานอย่างเหมาะสม: 

ผู้คนในโซนสีน้ำเงินมักจะทานจนเกือบอิ่ม หรือที่เรียกว่ากฎ 80% นอกจากนี้ยังมีการอดอาหาร โดยทานอาหารมื้อสุดท้ายในช่วงหัวค่ำ

5. อาหารที่เน้นทำจากพืช:

อาหารในโซนสีน้ำเงินทำจากพืชเป็นหลัก อุดมไปด้วยผัก ผลไม้ ถั่วเมล็ด และธัญพืช ทานเนื้อสัตว์และปลาค่อนข้างน้อย ประมาณห้าครั้งต่อเดือน และในปริมาณที่ไม่มาก

6. การดื่มแอลกอฮอลล์อย่างเหมาะสม: 

ผู้คนส่วนใหญ่ในโซนสีน้ำเงินดื่มเหล้าเป็นประจำแต่ในปริมาณที่เหมาะสม ประมาณหนึ่งถึงสองแก้ว (โดยเฉพาะไวน์แดง) ร่วมกับอาหารที่ทานร่วมกับเพื่อนและครอบครัว

7. ความเชื่อเรื่องจิตวิญญาณ: 

ผู้คนมากกว่า 90% ในโซนสีน้ำเงินเชื่อในศาสนาและมีเป้าหมายร่วมกับชุมชนและความหวัง ซึ่งช่วยส่งเสริมทั้งสุขภาพกายและสุขภาพจิต

8. ความสัมพันธ์ครอบครัวที่แข็งแกร่ง: 

การใช้เวลากับคนที่รักและรักเดียวใจเดียวเป็นสิ่งที่พบทั่วไป ตั้งแต่ทารกจนถึงผู้สูงอายุมักจะอาศัยอยู่ในบ้านหลังเดียวกันหรือใกล้กัน

9. การเข้าร่วมทางสังคม: 

การรักษาสายสัมพันธ์ชุมชนที่แข็งแกร่งเป็นสิ่งที่มีร่วมกันในโซนสีน้ำเงิน เพื่อนให้การสนับสนุน สร้างเป้าหมายและความรู้สึกร่วมกัน

โซนสีน้ำเงินดื่มแอลกอฮอล์หรือไม่

โซนสีฟ้ามีทัศนคติต่อเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่แตกต่างกัน บางภูมิภาคบริโภคในปริมาณปานกลาง มักบริโภคในบริบททางสังคม เช่น การรับประทานอาหารร่วมกับคนที่คุณรัก บ้างก็งดหรือดื่มเพียงเล็กน้อย โดยรวมแล้ว ลักษณะสำคัญคือการกลั่นกรอง และในพื้นที่ที่มีการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยทั่วไปจะเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตที่สมดุลควบคู่ไปกับการรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพและการออกกำลังกาย